Aínda quedan vacacións

Despois do trafego destes días de festa resulta moi relaxante retomar unha boa lectura.
Aquí tedes a recomendación de libros que nos fai a Fundación Germán Sánchez Ruipérez para este verán:
Lecturas Verano 2012

"Querido Balbino" en Betanzos

A exposición que celebra os 50 anos do libro Memorias dun neno labrego, de Xosé Neira Vilas chega a Betanzos da man da Asociación Cultural Eira Vella.
Será o martes 31 de xullo cando se inaugure e permanecerá exposta no edificio Arquivo ao longo do mes de agosto.
Para coñecer datas e horarios podedes consultar o blog da asociación clicando aquí.
Se queredes coñecer algo máis da obra podedes clicar aquí e veredes o publicado no noso blog sobre o libro e o seu autor.

Título: Mari Pepa y el club de los pirados

Autor: Alfredo Gómez Cerdá

Ilustrador: Miguel Navia

Editorial: Macmillan Heinemann











O libro céntrase nunha protagonista, Mari Pepa, que é chinesa, aínda que adoptada por pai españois; de aí o seu nome. Mari Pepa quere saber quen é porque se ve amarela e pregúntase como pode chamarse Mari Pepa García Pérez e ter cara de chinesa. Este feito prodúcelle tantas preocupacións que decide convocar unha reunión de persoas que saiban realmente quen son.
Entón atópase con Juanan que é un etíope adoptado e que tamén, como ela, ten dúbidas e preguntas.
Xuntos axudan a Víctor, un mozo que foxe das garras de Dani Ogro, o cal quere aproveitarse do seu pasado para manter a gran audiencia do programa de televisión que dirixe.

Como en moitas das súas obras, Alfredo Gómez Cerdá traza nesta historia unha parábola da nosa sociedade e critica algúns hábitos que non lle gustan. Nesta ocasión o obxectivo da crítica son os programas-basura que emiten algunhas televisións e os seus presentadores, que son capaces de calquera acción con tal de manter os niveis de audiencia. Ao mesmo tempo trata dunha forma moi agradable as cuestións que se poden plantexar os nenos que foron adoptados noutros países e se sinten diferentes.

Os Megatoxos son catro mozos que teñen que compatibilizar as clases no instituto cunha dobre vida que os impulsa a viaxar na procura dunha cura para a súa mutación xenética, un cambio provocado por unha planta moi especial, o Toxo.

Ao principio Ruxe, Faísca, Ninfa e Lúa apenas se coñecen, mais este incidente fará que as súas vidas cambien e que se decaten de que teñen máis cousas en común que asistiren á mesma escola: estraños poderes, aventuras e misteriosos encontros… Pronto descobren que os problemas que se lles presentan soluciónanse grazas á axuda mutua, a que cada un aporta o mellor de si e conseguen superar as diferenzas que xurden.

A planta mutante ten, entre outras, a capacidade de viaxar no espazo e no tempo, polo que os protagonistas viaxan á época castrexa, á Idade Media, á Revolución Industrial.

Son catro os títulos escritos e ilustrados por Anxo Fariña:

OS MEGATOXOS E O APRENDIZ DE DRUÍDA

OS MEGATOXOS E A ESPADA ESMERALDA

OS MEGATOXOS E OS TEMPLARIOS DA LUZ

OS MEGATOXOS E A CARA OCULTA DE LÚA

Nun principio foron publicados pola editorial A Nosa Terra, agora é a editorial Xerais a que se ocupa da súa edición.

Apareceu recentemente unha reedición revisada do primeiro título: Os Megatoxos e o aprendiz de druída.

Se queres coñecer máis sobre estes personaxes e seguir as novidades podes visitar o seu blog.

Deitado frente ao mar...

Língoa proletaria do meu pobo,
eu fáloa porque sí, porque me gosta,
porque me peta e quero e dame a gana;
porque me sai de dentro, alá do fondo
dunha tristura aceda que me abrangue
ao ver tantos patufos desleigados,
pequenos mequetrefes sin raíces
que ao pór a garabata xa non saben
afirmarse no amor dos devanceiros,
falar a fala nai,
a fala dos abós que temos mortos,
e ser, co rostro erguido,
mariñeiros, labregos da lingoaxe,
remo i arado, proa e rella sempre.
Eu fáloa porque sí, porque me gosta
e quero estar cos meus, coa xente miña,
perto dos homes bos que sofren longo
unha historia contada noutra língoa.
Non falo pra os soberbios,
non falo pra os ruís e poderosos,
non falo pra os finchados,
non falo pra os valeiros,
non falo pra os estúpidos,
que falo pra os que agoantan rexamente
mentiras e inxusticias de cotío;
pra os que súan e choran
un pranto cotidián de volvoretas,
de lume e vento sobre os ollos núos.
Eu non podo arredar as miñas verbas
de tódolos que sofren neste mundo.
E tí vives no mundo, terra miña,
berce da miña estirpe,
Galicia, dóce mágoa das Españas,
deitada rente ao mar, ise camiño...

                            De Longa noite de pedra

Poema extraído do libro: Celso Emilio Ferreiro. Escolma poética. Edición literaria de Ramón Nicolás. Imaxes de Baldo Ramos. Factoría K de libros

Don Libro está helado

Estaba el señor don Libro
sentadito en su sillón,
con un ojo pasaba la hoja,
con el otro ve televisión.

Estaba el señor don Libro
aburrido en su sillón,
esperando a que viniera... (a leerle)
algún pequeño lector.

Don Libro era un tío sabio,
que sabía de luna y de sol,
que sabía de tierras y mares,
de historias y aves,
de peces de todo color.

Estaba el señor don Libro,
tiritando de frío en su sillón,
vino un niño, lo cogió en sus manos
y el libro entró en calor.

Gloria Fuertes

Teo cumple 35 anos

Aló polo ano 1976 a editorial Timun Mas iniciou un proxecto que consistía na creación do seu propio personaxe de contos infantís.
Apareceu por primeira vez no ano 1977, bautizado co nome de Teo, da man das ilustradoras Carlota Goyta e Asun Esteban, dúo ao que posteriormente se agregaría Anna Vidal asinando todas tres baixo o mesmo pseudónimo de Violeta Denou.
Segundo palabras das súas propias autoras, o principio básico que o move é ilustrar o mesmo mundo en que nenas e nenos viven, sendo Teo unha criatura exactamente igual que os seus mozos lectores. Posiblemente esta é a razón pola cal xeracións de pequenos e pequenas seguíronse identificando tan ben con el, considerándose xa un clásico entre a literatura infantil.
Tanto é o éxito de Teo que ata hai algúns dos seus álbums que foron traducidos a vinte idiomas diferentes, adaptándose estes libros a material educativo básico en moitos centros de ensino primario.

Podes escoitar a entrevista realizada a Carlota Goyta e Asun Esteban no programa Hoy por hoy da cadena SER.

Marimanta entrevista a Xosé Miranda

Naceu en Lugo, moi preto da muralla, nos últimos días de 1955. Medrou nun barrio con moitos espazos aínda sen edificar, e grandes prados e hortas e chousas. Xogou moito ao aire libre cos seus amigos e leu algúns libros e tebeos.
Licenciouse en Bioloxía na Universidade de Compostela, en 1978. Actualmente é profesor de Bioloxía e Xeoloxía no Instituto Xoán Montes da súa cidade natal.
Narrador e poeta, é especialista en literatura de tradición oral.
Como narrador deuse a coñecer en 1988, co relato Na terra sombría; obras posteriores súas son: Historia dun paraugas azul, A biblioteca da iguana, A tres bandas, O demo á orella, Morning Star, Tarxeta vermella.
Os seus contos de medo están recollidos no volume Triloxía pánica.
En colaboración con Antonio Reigosa e Xoán Rodríguez Cuba publicou o Diccionario dos seres míticos galegos e Pequena mitoloxía de Galicia , así coma os contos da colección Cabalo Buligán da editorial Xerais, recollidos da tradición oral.
Ao longo da súa carreira recibiu varios premios como o Xerais de novela ou o Merlín.
Como autor de literatura infantil publicou: Lúa e os nubeiros, O coello Federico, Feitizo, Ariadna, Pel de lobo, Álvaro e Álvaro, Federico na silveira, Amancio Amigo e o Meigo de Salamanca, Amancio Amigo e o demo da botella, Cando os animais falaban.

Isto foi o que nos respondeu:

Marimanta: Nome?
Miranda: Xosé Miranda Ruíz

M: Profesión?
Miranda: Son profesor de bioloxía no ensino secundario.

M: Anos adicados á escritura infantil e xuvenil?
Miranda: Vinte e pico, desque naceron meus fillos.

M: Como se che ocorreu adicarte a isto?
Miranda: Eu escribía só para adultos. Cando naceu a miña filla pensei que sería boa idea escribir un libro para ela. O libro chámase Lúa e os nubeiros. Despois naceu meu fillo e escribinlle outro libro, Álvaro e Álvaro. Teño que dicir que os meus fillos chámanse Lúa e Álvaro. Despois xa continuei. Ademais, ao tempo estaba recompilando e reescribindo contos de transmisión oral; tivemos a idea de facer a colección Cabalo Buligán, e de aí a escribir contos para nenos hai só un paso, que ademais é natural.

M: Escribes con rapidez as obras ou cústache sacalas adiante?
Miranda: Depende moito dos libros. Algúns, como Pel de lobo, teñen moita elaboración e leváronme máis tempo. Pero en xeral, doulles moitas voltas no maxín antes de poñerme diante do teclado. Unha vez que me poño, sae rápido e case sen correccións.

M: Como aparecen as ideas para as historias?
Miranda: Non sei. De lecturas, do que escoitas, de soños, de reflexións, de lembranzas da infancia. Creo que a literatura é memoria fermentada.

M: Autores de literatura preferidos?
Miranda: Marcel Schwob, Cunqueiro, Stevenson, Borges, Jorge Amado, Blanco Amor, Manuel Antonio, Rosalía, Aquilino Ribeiro...

M: Realmente as obras de literatura infantil e xuvenil só son para nenos e adolescentes?
Miranda: Por suposto que non. A literatura infantil e xuvenil é a que tamén poden ler os nenos.

M: Próximos proxectos confesables?
Miranda: Un libro que se chamará algo así como Aventuras do Correverás, o Brincaparedes e o Mirapratrás. Eran tres cousas que meu pai me prometía cando saía de viaxe, pero nunca cheguei a velas. Ademais, agardo continuar coa serie de Amancio Amigo.

M: Un millón de grazas. Prometemos fidelidade absoluta!

30 de xaneiro. Día Escolar da Paz

IRMÁUS

Camiñan ao meu rente moitos homes.
Non os coñezo. Sonme estranos.
Pero tí, que te alcontras alá lonxe,
máis alá dos desertos e dos lagos,
máis alá das sabanas e das illas,
coma un irmáu che falo.
Si é túa a miña noite,
si choran os meus ollos o teu pranto,
si os nosos berros son igoales,
coma un irmáu che falo.
Anque as nosas palabras sean distintas,
e tí negro i eu branco,
si temos semellantes as feridas,
coma un irmáu che falo.
Por enriba de tódalas fronteiras,
por enriba de muros e valados,
si os nosos soños son igoales,
coma un irmáu che falo.
Común temos a patria,
común a loita, ambos.
A miña mau che dou,
coma un irmáu che falo.

Celso Emilio Ferreiro. Escolma poética. Factoría K de libros

Se queres escoitar a versión cantada por Fuxan os ventos, clica aquí.

Cando os animais falaban

¿POR QUE SE CHAMA CARACOL, O CARACOL?

¿Queredes saber por que lle chaman caracol ó caracol?
Unha vez estaban Xesús Cristo e San Pedro poñéndolle nome a tódolos animais e xa acabaran de poñérllelo a todos agás a un bichiño pequerrecho con cornos que ía arrastrándose moi a modo polo medio dunha horta. San Pedro, ó velo, dixo:
—Xesús, quédanos ese sen nome. ¿Como lle poñemos?
E ponse Xesús a cavilar e di:
—Pois mira, xa está, como vai cara a unha col, ímoslle poñer caracol.
E salta o caracol todo amolado:
—¡Pois menos mal que non ía cara a un allo!

Texto extraído do libro:

Título: Cando os animais falaban. Cen historias daquel tempo

Autores: Xosé Miranda e Antonio Reigosa

Ilustrador: Andrés Meixide

Editorial: Xerais

Este libro trata sobre a orixe de moitos fenómenos naturais e conductas humanas, nun tempo en que os animáis falaban entre eles e cos homes, e había paz e harmonía e todo na terra era benestar.
Son contos tirados da tradición oral galega, que explican, á súa maneira, por qué as cousas son dese xeito e non doutro. Refírense os tempos primitivos, os tempos da creación, cando se decidiu que as cousas fosen como son, que a cobra non tivese patas, de onde saen os sapoconchos, que o sol tivese raios e a lúa cuartos, como se pode saber que día vai facer mañá, por que o Eume ten curvas.

Isaac Díaz Pardo

Imaxe recollida da Biblioteca Virtual Galega.

Dende este humilde blog nada podemos engadir a todo o dito sobre a figura irrepetible de Isaac Díaz Pardo e o que supuxo para Galicia a súa gran labor.
Podemos, iso si, facer pública a admiración e o agradecemento que desperta en nós a súa obra e a súa persoa e asegurar que sempre vivirá na nosa memoria. Esperamos que a semente que el espallou siga dando froitos.

Queremos destacar, por tratarse máis directamente do noso ámbito, a aportación á literatura infantil e xuvenil dende Ediciós do Castro, á que lle debemos a publicación de xoias coma Memorias dun neno labrego, Cartas a Lelo, O cabaliño de buxo, de Xosé Neira Vilas; O noso Pepe, Chuchamel, Contos para a escola, de Concha Blanco; A meiga Dona Paz, de Antoniorrobles, …

Milu

Autor: Manuel Rivas

Ilustradora: Aitana Carrasco

Editorial: Kalandraka

Milu vivía feliz na súa casa, cos seus pais e a súa inseparable amiga Nana, ata que os pais comezaron a perder cousas e xa non puideron ocuparse dela e entón todo cambiou…


Milu é a voz de moitos nenos e nenas que atravesan situacións de desvantaxe social e necesitan de axuda para poder recuperar o seu dereito a vivir en familia e con el a esperanza dun futuro mellor.
É un libro solidario posto que o 10% do recadado na súa venda vai parar á Fundación Meniños.

La habitación encantada

Precioso conto de Juan Carlos Ortega, emitido en Radio Nacional, no programa No es un día cualquiera. Escoitádeo.

• A la carta



• > Radio



• > Radio Nacional



• > No es un día cualquiera



• > No es un día cualquiera - La habitación encantada

Seguramente poucos poderán ter unha biblioteca privada na súa casa, pero si podemos disfrutar dos nosos libros favoritos e, por suposto, das bibliotecas públicas.

Astérix o Galo

«Estamos no ano 50 antes de Jesucristo. Toda a Galia está ocupada polos romanos… ¿Toda? ¡Non! Unha aldea poboada por irredutibles galos resiste aínda e sempre ao invasor...»


Así comeza cada unha das historias portagonizadas por Asterix e Obélix.






Astérix o Galo é unha serie de historietas cómicas creada por René Goscinny (guión) e Albert Uderzo (debuxo), aparecida por primeira vez o 29 de outubro de 1959.
Astérix vive nunha aldea ficticia ao noroeste da Galia, a única parte do país que non foi conquistada aínda por Xulio César, emperador romano. A aldea está rodeada por catro campamentos romanos: Babaórum, Acuárium, Láudanum y Petibónum.
A resistencia destes aldeáns débese á forza sobrehumana que adquiren despois de beber unha poción máxica que prepara o druida da aldea, Panorámix. Astérix está sempre acompañado polo seu amigo Obelix e o can deste, Idéfix. Outros personaxes importantes son: Asurancetúrix, o bardo, Abraracúrcix, xefe da aldea e a súa muller, Karabella, Ordenalfabétix, o vendedor de peixe, Esautomátix, o ferreiro, Edadepiédrix, o máis ancián da aldea.
Foi traducida a moitos idiomas e está dispoñible en multitude de países, o que fai que sexa a historieta francesa máis popular do mundo xunto con Tintín. Existen varias versións cinematográficas das súas aventuras e preto de París podemos visitar o parque de atraccións Parc Astérix.
Un elemento clave do seu grande éxito é o feito de que contén elementos cómicos para lectores de distintas idades, que manteñen a súa vixencia a pesar do paso dos anos.
Nalgún momento acusouse aos autores de chauvinistas polos tópicos sobre os distintos pobos de Europa que se reflexan nas diversas historias, ao que Goscinny contestou que “Astérix é unha parodia. Eu diría, si acaso, que é precisamente unha parodia do chauvinismo...”

Tintín

Unha vez máis podemos ver unha obra literaria adaptada ao cine.
Nesta ocasión trátase da serie de historietas creada polo autor belga Georges Remi (Hergé), que está constituída por un total de 24 álbums, publicados dende 1930 ata 1976. O último, Tintín e a Arte-Alfa, non chegou a rematarse, aínda que se publicaron posteriormente os bosquexos realizados polo autor.
Tintín é un intrépido reporteiro de aspecto xuvenil e idade nunca aclarada que viaxa por todo o mundo xunto co seu can Milú, acompáñano unha serie de personaxes secundarios, tan célebres coma el, entre eles, o capitán Haddock, o profesor Tornasol, os detectives Hernández e Fernández e a cantante Bianca Castafiore.
As aventuras destes personaxes están coidadosamente ambientadas en escenarios reais dos cinco continentes, e en lugares imaxinarios, tales como Syldavia ou San Theodoros, e lévano a vivir os principais conflictos da época: dominación colonial, revolución rusa, tráfico de esclavos, viaxe á lúa…
A fama de Tintín non estivo libre de polémicas, xa que algúns dos primeiros álbums da serie recibiron críticas por mostrar supostamente unha ideoloxía colonialista e racista como é o caso de cando Tintín viaxa ao Congo belga. Máis tarde, en cambio, ponse de lado dunha minoría oprimida: denunciando a opresión que sufriron os indios en Estados Unidos, a intervención xaponesa en China ou rescatando a uns peregrinos á Meca, todos eles negros, que ían ser vendidos como escravos por uns traficantes.
Unha característica chamativa da serie é a ausencia casi absoluta de personaxes femininos. O único importante, a cantante Bianca Castafiore, é sobre todo un personaxe cómico. Ningunha das outras mulleres que aparecen ten unha auténtica relevancia.

Nós propoñémosvos que disfrutedes da lectura destes famosos cómics e saquedes conclusións propias.

A nena de auga e o príncipe de lume

"Eu quería contar un conto pero non trouxen ningún...
—Podes facer un aquí agora...
—¡Ai xa! ¡Mira ti que ben! ¿E como se fai un conto?
—O primeiro que hai que ter é alguén para llo contar.
—¡Cóntamo a min! ¡Cóntamo a min!
—¡E a min tamén! ¡A min tamén!
—Xa teño logo a quen llo contar. ¿E a ti como che gustan os contos?
—A min gústanme os contos de auga... "


Autor: Xabier P. Docampo
Ilustrador: Xosé Cobas Gómez
Editorial: Xerais

Contén 5 contos curtos.
O primeiro, que lle da nome ao libro, reproduce unha conversa na que o autor e o “público” van dando ideas e construíndo un conto.
Nos seguintes atopamos un mando a distancia especial, un verme que se transforma, un cabalo de cartón e un boneco de papel, todo para expresar ilusións e desexos que todos nós compartimos.

Como escoller un bo libro infantil

Temos que ter en conta que a literatura infantil non só é a que len os nenos e nenas, senón tamén a que poden ler.

Averiguar como son os libros. Dentro de cada libro agárdanos un mundo inmenso.
Fiémonos dos ollos. Un libro bonito é, de primeiras, un bo libro.
Explorar máis alá da vista. Tamén hai libros marabillosos que por fóra non o parecen.
Coñecer os nenos. Cada nena ou neno ten os seus intereses.
Tódolos libros son un bo xoguete. Serven para mirar, sentir, pintar, escoitar, contar, ler.
Os bos libros infantis son sempre bos libros.

Marimanta entrevista a Xabier Puente Docampo

Naceu o 5 de abril de 1946 en Rábade (Lugo). Aos sete meses a familia trasladouse a Castro de Ribeiras de Lea, onde foi por primeira vez á escola. No comezo da adolescencia fóronse vivir á Coruña onde estudou o bacharelato e maxisterio.
Traballou como mestre en varios colexios e durante oito anos en Preescolar na Casa.
Sempre estivo relacionado cos movementos de renovación pedagóxica, escribiu libros de texto para a escola e textos didácticos e pedagóxicos, fixo actividades de narración oral e deu cursos sobre a didáctica da lingua e a literatura, sobre a lectura e a súa implantación escolar e social, sobre a narración oral, a súa estrutura, a súa influencia na literatura escrita e a súa utilización didáctica, tanto en Galicia coma fóra.
Participou na creación da Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil (GALIX) na que pertenceu durante cinco anos á súa xunta directiva, dous deles como presidente.
Recibiu diversos premios: Premio "Feira do Libro de A Coruña, 1989", polo conxunto da obra narrativa; Premio "Emilia Pardo Bazán" do Ministerio de Educación; Premio "Rañolas 1994" á mellor obra de Literatura Infantil e Xuvenil en Galicia; "Premio Nacional de Literatura Infantil y Juvenil 1995"; "Honourl List IBBY 1996"; "The White Ravens 1997" de la Jugendbibliothek de Munich; Premio "Lecturas" da Asociación do Libro Infantil e Xuvenil de Galicia (GALIX) de 2004; "The White Ravens 2005" da Jugendbibliotethet de Munich.
É autor, entre outras, das obras: A casa da luz, A nena de auga e o príncipe de lume, Cando petan na porta pola noite, Cun ollo aberto e outro sen cerrar, ¡Estampado!, Historias para calquera lugar, Nube de neve, O armario novo de Rubén, O home que inventou unha maneira de andar, O misterio das badaladas, O Pazo Baleiro, Os ollos de Ramón, Un conto de tres noites, Imos xuntos camiñar.

Isto é o que contestou ás nosas preguntas:

Nome?
Xabier P. DoCampo
Profesións?
Fun mestre durante corenta anos, agora estou xubilado e a miña profesión ficou reducida á de escritor.
Anos adicados á escritura infantil e xuvenil?
Escribo desde moi neno (11/12 anos), sempre me gustou. Hai xa 25 anos que publiquei o meu primeiro libro de LIX.
Como se che ocorreu adicarte a isto?
Hai dúas razóns, ou máis ben dúas causas. Fun criado nunha casa na que o feito de narrar estaba sempre presente. Todas as noites se contaban historias e iso fixo que me afeccionase á narración. A outra é que desde moi neno me gustou ler, e lin toda miña vida moito e sigo a ler.
Escribes con rapidez as obras ou cústache sacalas adiante?
Artellar o argumento dunha historia non leva nada, pero desenvolver a creación completa, escribila, iso si que me leva bastante tempo. No caso das novelas ou dos libros de contos, lévame anos.
Como aparecen as ideas para as historias?
Como dixen antes os argumentos preséntanseme seguido e non me custa inventalos, pero a literatura faise na linguaxe e iso xa non é tan doado nin tan rápido é cousa de traballo e tempo.
Autores de literatura preferidos?
Álvaro Cunqueiro, Robert Louis Stevenson, Chejov, William Faulkner, Lewis Carroll, J. M. Barrie, Juan Farias...
Realmente as obras de literatura infantil e xuvenil só son para nenos e adolescentes?
Eu trato de escribir para todas as persoas, teñan a idade que teñan, sexan do sexo que sexan e coman o que coman. Se non o fixese así deixaría este oficio. Agora ben, poño moito interese en que o que eu escribo poida ser comprendido e que lle poida interesar e gustar tamén aos máis novos.
Próximos proxectos confesables?
Traballo coma un tolo nunha novela que comecei hai nove anos e que quero rematar para marzo ou abril. Aínda non ten título, por tanto nada máis podo dicir dela.
Un millón de grazas. Prometemos fidelidade absoluta!

O neno que tiña medo dos robots/ O robot que tiña medo dos nenos

Autor
Miguel Vázquez Freire


Ilustrador
Xosé Tomás


Editorial
Rodeira - Edebé


Álbum publicado con dous comezos diferentes e un final común nas páxinas centrais do libro.
Dous protagonistas distintos aos que lles ocorre o mesmo: Luis, un neno humano e AX-B10, un robot de última xeración.
O día comeza igual para os dous, o despertador, o almorzo, … e a advertencia dos pais de que teñan coidado cos coches da rúa, de que crucen cos semáforos en verde; e o máis importante:
Luis debe evitar aos nenos robots, os maiores enemigos dos nenos humanos!
AX-B10 debe evitar aos nenos humanos, os maiores enemigos dos nenos robots!
Camiño da escola, con tanta xente e tantos coches Luis non pode evitar verse empuxado cara ao robot. AX-B10 empuxado pola multitude, non pode evitar o peligroso encontro co neno.
Que pode pasar agora?

Trátase de analizar o medo ao diferente, o temor ao descoñecido e poñer a imaxinación a funcionar porque o final está nas nosas mans.

Ler... tamén en verán

Chega o verán, ese tempo case máxico para os pequenos no que apremia unha tentación en apariencia moi sá: esquecer todo o que teña que ver co académico, co estudo e coa disciplina da aula e da escola en xeral. Chega tamén, entón, un período de distensión necesaria para aquelas e aqueles que empregaron moitas, moitísimas enerxías en sacar o curso adiante, en cumprir uns programas (falo de alumnos e de profesores), de rematar, en fin, un ciclo vital. E resulta perfectamente comprensible ese desexo de abandonalo todo temporalmente, polo menos até o vindeiro curso.

E emprego a palabra “tentación” porque, na cultura que nos veu nacer, é frecuente asociar algo tan corrente como ler a unha situación académica, ou que, polo menos, debe ter unha xustificación. Na maioría das ocasións “lemos para algo”: lemos o xornal para informarnos da actualidade; lemos libros profesionais para desenvolver mellor o noso traballo; pero que pasa cando lemos porque si?

Que ocorre cando unha persoa le por puro hedonismo, polo mesmo motivo que vai ao cine, desfruta dunha boa comida ou recibe unha masaxe? Que ocorre cando lles dicimos aos nosos pequenos que tras os libros e os contos (non confundamos ambas palabras) hai unha fonte incrible de pracer? E que ocorre cando non só llelo dicimos senón que participamos con eles dese marabilloso proceso de encontro cunha realidade pluridimensional que é a literatura e, en fin, a vida mesma?

É preciso que, ao chegar o verán, os nosos nenos e nenas deixen de soñar a habitar outros lugares, a vivir outras vidas, e mesmo a habitar outras épocas? A literatura infantil, non o esquezamos, non é “cousa de nenos”. Non se trata de historias para os que non entenden, de inferior categoría, ou de pouca importancia vital. Os nosos pequenos son, simplemente, pequenos. Pero non tontos. E os libros que os autores (escritores e ilustradores) crean para eles non contan verdades menos “serias” que as historias de adultos. Simplemente están contadas nunha clave adaptada á súa idade e momento evolutivo.

Porque hai libros que axudan aos nenos a comprender a separación entre pais e fillos (a morte, as viaxes, as separacións,...); outros fálanlles da amizade, do amor aos amigos, ás parellas; noutros atoparán como vencer moitos dos medos que a cotía viven con eles; e na maioría deles, se están ben construídos, aprenderán a sentir un bocadiño máis da vida que pouco a pouco van coñecendo. E os libros, en si, non son máis importantes que unha boa película, un bo videoxogo, unha boa obra teatral, unha boa obra musical, ... porque todas elas son “lecturas” da realidade.

Pero os nenos, sobre todo nas súas idades máis temperás, precisan de “mediadores” que lles lean, nunhas ocasións, e que lles “contaxien”, noutras. No verán xa non está o mestre ou a mestra que lles estimule o pracer por saber e emocionarse. Agora estamos nós, con eles. Dicía a escritora e profesora Teresa Durán que o acto da lectura infantil debería ser un “ménage à trois”, un acto amoroso de a tres. Porque ler un libro a un pequeno non é ler as letras, os parágrafos, as páxinas...e xa está. Ler un conto a un neno é, ante todo, emocionarse con el, asustarse con el, berrar con el, aínda que iso signifique saltar parágrafos, ou mesmo cambiarlle o nome a algún personaxe.

Se comprendésemos que ler con pequenos é un acto de amor, visitaríamos máis as librerías e as bibliotecas, que teñen seccións especializadas para eles. Destinaríamos parte do que a crise nos permite a enriquecer, de a pouquiño, a súa biblioteca particular, onde agochan os seus tesouros persoais. E, sobre todo, buscaríamos o tempo necesario (e imprescindible) para ter momentos de intimidade cos pequenos, nos que enfrontármonos xuntos a monstros, príncipes, viaxes marabillosas, xentes doutras terras, e, entre risos, sorpresas e páxinas, írmonos quedando durmidos, coa ansia de, o día seguinte, volver a empezar.´

Xosé Tomás (Colectivo Marimanta)

Marimanta entrevista a Miguel Vázquez Freire

Naceu en Corcubión no ano 1951. É profesor de Filosofía no ensino secundario. Foi director da revista infantil “Golfiño”, codirector da colección Merlín de Edicións Xerais de Galicia e co-autor dos materiais educativos de Filosofía de Xerais. Promotor de «Pé de Imaxe» e de Nova Escola Galega, pertence ao consello de redacción da Revista galega de educación. Da súa obra narrativa destaca Proxecto Pomba Dourada (1987), As aventuras do Gato Bógar (1989), A malvada María Xosé (1989), A cor do elefante e outros contos (1994), Anxos en tempos de chuvia (1997), A primeira máquina de fotos (1998), O neno que tiña medo dos robots. O robot que tiña medo dos nenos (1998), Contos de Reis e de Nadal (2007), O souto escuro e perigoso (2011), a peza teatral A princesiña Socorro, o trobeiro Carolo e o demo dos cornos (1995), en colaboración con Gloria Sánchez. No apartado de narrativa para adultos destaca o conxunto de relatos breves Galería de esquecidos de Feliciano Lobelos (1993).

Esta é a entrevista que concedeu ao noso colectivo:

Nome?
Miguel Vázquez Freire
Profesións?
Profesor de Filosofía de instituto de ensino secundario.
Anos adicados á escritura infantil e xuvenil?
Comecei dirixindo unha pequena revista para lectores infantís en Madrid arredor do ano 1975.
Como se che ocorreu adicarte a isto?
Foron circunstancias, en parte fortuítas, en parte procuradas. A oportunidade de dirixir a revista infantil –que finalmente foi publicada en formato libro co nome “Escocuentos”- foi resultado dun azar. Logo xa eu encontrei que a comunicación cos lectores infantís era algo que me interesaba especialmente, que conectaba coa miña vocación docente, e xa nunca o deixei.
Escribes con rapidez as obras ou cústache sacalas adiante?
Eu son un escritor lento, que maduro moito as ideas, que desboto moitas máis das que finalmente acaban medrando, e que corrixo tamén moito antes de dar por pechado un libro. Por outra banda, hai historias que saen correndo, case enteiras desde o primeiro momento, en especial no caso dos contos; e outras que se atoan, que reclaman pelexas moitas veces longas e demoradas.
Como aparecen as ideas para as historias?
Aparecen como e cando elas queren. As ideas andan por aí, ceibes, e un pode atopalas nos tempos e lugares máis inesperados: nunha persoa que cruza a rúa entre os coches, nunha nova nos xornais, na anécdota escoitada de boca dun amigo ou amiga, nas accións as veces máis aparentemente insignificantes dun neno ou dunha nena que coñeces, nos libros que les e nas pelis que ves, nas historias do pasado, no que imaxinas para o futuro, nas luces, nas sombras...
Autores de literatura preferidos?
Son tantos que a lista se faría interminable. E cambian co tempo. Teño autores para cando estou triste e outros para cando ledo, algúns para cando dispoño de tempo e podo ler de vagar, outros para ler axiña, uns para viaxar e outros para ler na cama antes de durmir. E hai algúns que serven para todo como, por exemplo, Álvaro Cunqueiro, que ten contos lixeiros e novelas máis densas, ten poesía e ten teatro, e ten, sobre todo, unha escrita que soa sempre a música e a palabra exactas.
Realmente as obras de literatura infantil e xuvenil son para nenos e adolescentes?
Vaia, isto é algo así como preguntar se realmente os triángulos teñen tres ángulos! Eu diría que se non son para nenos e adolescentes logo tampouco non son literatura infantil e xuvenil. Claro que entendo que a pregunta vai referida aos libros que as editoras presentan nas súas coleccións ditas infantís e xuvenís. O problema é daquela se as editoriais acertan sempre ao escolleren eses libros. E é obvio que non sempre acertan. Os nenos e nenas son os que acertan sempre porque son eles quen teñen a última palabra. Pero, por outra banda, os gustos dos nenos e nenas non está formado de saída, non é algo que estea xa dado sen máis, senón que pode ser conformado nun sentido ou noutro e é aí onde a literatura infantil debe xogar o seu papel, en colaboración cos chamados mediadores (profesorado, pais e nais, bibliotecarios). A boa literatura infantil debe contribuír a formar o gusto literario dos pequenos lectores, non está obrigada a dar o que se presume que eles queren. Dos adolescentes non digo nada porque penso que poden ler perfectamente calquera obra. O que chamamos literatura xuvenil adoita ser literatura que conecta de forma especial cos intereses do lector adolescente pero literariamente non esixe características particulares como si o esixe o libro para nenos pequenos.
Próximos proxectos confesables?
Teño unha peza de teatro, escrita en colaboración, e dous contos breves buscando editorial. Ando cun proxecto aínda máis ben vago dun álbum en colaboración cun ilustrador. E teño o propósito firme de concluír unha novela que me ten ocupado desde hai uns cinco anos, pero isto último é o máis inseguro de todo.
Un millón de grazas. Prometemos fidelidade absoluta!

Como comunicarse con abanos

O abano, ademais de ser un elemento indispensable na indumentaria dunha época, converteuse nun instrumento de comunicación ideal nun momento no que a liberdade de expresión das mulleres estaba totalmente restrinxida.

Cando as damas do século XIX e principios do XX ían aos bailes eran acompañadas pola súa nai ou por unha señorita de compañía, co fin de que estas velasen polo seu comportamento, polo que as mozas tiveron que inventar un medio para poder comunicarse cos seus pretendentes e pasar desapercibidas.

O abano converteuse nun auténtico parapeto de todo un repertorio, do que vemos algúns exemplos:

1.- O abano colocado cerca do corazón: Gañaches o meu amor
2.- Pechar o abano tocando o ollo dereito: Cando poderei verte?
3.- As dúas mans xuntas suxeitando o abano aberto: Esquéceme
4.- Esconder os ollos detrás do abano aberto: Quérote
5.- Achegar o abano ao redor dos ollos: Síntoo
6.- Tocar co dedo a parte alta do abano: Desexaría falar contigo
7.- Deixar o abano descansado sobre a fazula dereita: Si
8.- Deixar o abano descansado sobre a fazula esquerda: Non
9.- Abrir totalmente o abano: Espérame
10.- Situar o abano detrás da cabeza: Non me esquezas
11.- Situar o abano detrás da cabeza co dedo estendido: Adeus
12.- Dar voltas ao abano coa man esquerda: Estannos vendo
13.- Dar voltas ao abano coa man dereita: Quero a outro
14.- Entregar o abano pechado: Quéresme?

Se queredes profundizar no coñecemento deste tema podedes ir á páxina todoabanicos.com

A casa da luz

Autor: Xabier P. Docampo

Ilustrador: Xosé Cobas

Editorial: Xerais




A historia protagonízana 5 nenos e un home (Pumariño) que é o “raro” da vila. Viven unha aventura ao entrar dentro dun cadro que se atopa na casa case abandonada dun pintor. Nesta aventura hai soldados que protexen ao señor da torre e xentes que traballan coma esclavos para recuperar a liberdade e poder vivir no seus países de orixe, tamén hai cidadáns que non se poden relacionar cos traballadores.
Unha historia de emigración, avaricia, segregación dentro dunha sociedade e, ao principio, unha alusión á guerra civil.
No ano 2008 a produtora Vimbio Filmes comezou a rodaxe dunha película baseada neste libro, dirixida por Carlos Amil. Parte das localizacións fixéronse en Betanzos e foron varios os nenos e nenas da nosa localidade que participaron como extras.

El hombre con el pelo revuelto

Autor: Daniel Nesquens

Ilustrador: Emilio Urbernaga

Editorial: Anaya





O tío Fermín, un home misterioso, conta historias cheas de humor surrealista ao seu sobriño, que di del:
“ahora que lo pienso: tal vez había una fuerza invisible que lo atraía hacia nuestra casa y le hacía descargar todas aquellas historias reales o inventadas, divertidas, llenas de sorpresas. Sí, todavía me acuerdo”

Parece unha rosa

Autora: Rosalía de Castro
Ilustradora: Isabel Pintado
Editorial: Espiral Maior

Vente, rapaza,
vente meniña,
vente a lavar
no pilón da fontiña.

Vente, Minguiño,
Minguiño, vente;
douche, senón
polo demo do dente.

Así comeza o poema que representa a sinxela historia dunha neniña que desfruta dun fresco baño nun pilón e que enche as páxinas deste álbum ilustrado con dozura por Isabel Pintado.

A editorial Espiral Maior vén de poñer en marcha unha colección poética destinada aos máis cativos, que recibe o nome de Lúa Lueira. Abren esta colección o libro citado máis o titulado Cantiga do mazarico, de Emilio Pita.

23 de abril. Día do Libro

O claro do bosque

Érase unha vez un grupo de nenos aventureiros que escaparon do Castelo da Ignorancia tan rápido como o permitían os seus pés. A noite véuselles encima, cos seus sons aterradores e as súas misteriosas formas fantasmagóricas, e acháronse no medio dun bosque escuro. Ao non poder ver cara a onde ían, abrazáronse para darse calor e protección e así permaneceron ata o amencer.
Cando saíu o sol, os nenos viron con sorpresa que se atopaban nun claro do que partían tantos carreiros, en direccións diferentes, que case era imposible contalos. Os carreiros tiñan curvas e recunchos de forma que non podían saber o que había ao final, soamente podían imaxinarllo.
—Eu irei por este lado —dixo un raparigo, e tomou un dos carreiros.
Pronto chegou a unha cidade medieval de altas murallas e gallardetes ao vento. Atravesou valerosamente a súa gran porta de entrada, e naquel lugar correu grandes aventuras.
—Este carreiro parece interesante —dixo unha nena —.Non podo imaxinar o que hai á volta do recodo.
Por iso, partiu noutra dirección e pronto se atopou nunha nave espacial, vendo como o sistema solar se facía máis pequeno, a medida que a nave avanzaba cara ao centro da galaxia.
—Eu quero atopar unha espada máxica coa que vencer ao xigante malvado que nos tivo tanto tempo prisioneiros —exclamou un neno.
—Eu tamén.
E ambos tomaron outro carreiro, pensando dar batalla ao malvado xigante.
—Gustaríame ver o mundo enteiro, coñecer todos os países e todos os seus pobos, escoitar os seus idiomas e xogar cos seus nenos.
—E eu necesito saber como funciona o mundo. Por que caen as follas ao chan mentres que as estrelas permanecen no ceo. Quero sabelo todo.
Pronto se foron todos os nenos, excepto unha nena pequena. Mirou ao redor do claro luminoso e aos diferentes carreiros, uns agora explorados e outros, esperando que alguén atope o que se oculta detrás dos seus recodos.
Puxo a súa man sobre a suave cortiza dunha árbore, dicindo en voz alta:
—Este lugar é máxico. Desexo saber como se chama.
E o claro do bosque contestoulle:
—O meu nome é Biblioteca.

Mónica Hughes

Mamá Cabra

Mamá Cabra é un grupo de música infantil.
Eles preséntanse dicindo que a idea orixinal partíu de facer cancións para as clases de Educación musical, pero acabaron subidos a un escenario e artellando xogos para compartir un momento de ritmo, canto, audición e sobre todo movemento musical. Sempre hai unha canción para falar da importancia de comer de todo, de comer froitas e verduras, sempre hai algunha de bailar e sempre hai algunha de cantar. Teñen dous espectáculos en marcha que duran sobre unha hora e van dirixidos a nenos e nenas entre 0 e 10 anos.
Ademais publicaron xa sete libros:

• Cantos Rodados


• Cantando Comigo


• Tan só con leres un libro


• Cartas que veñen e van


• Patatín Patatán


• Todos os animais ó caixón


• Ola, ola, la!

Na súa páxina web (http://mamacabra.com/ ) podemos coñecelos mellor e ademais escoitar a súa música, mesmo baixar algunha canción.

Colección "Mi primer…"

É esta unha colección de álbumes ilustrados ideada e coordinada por Arturo Pérez-Reverte, para a editorial Alfaguara. O seu obxectivo é dar a coñecer no mundo infantil a grandes autores literarios descoñecidos para os nenos.

De momento estes son os títulos publicados:

Mi primer Arturo Pérez-Reverte. El pequeño Hoplita.

Mi primer Mario Vargas LLosa. Fonchito y la luna.

Mi primer Eduardo Mendoza. El camino del cole.

Mi primer Javier Marías. Ven a buscarme.

Cousas da vida

Cousas da vida por Castelao. Nenos

Editorial Galaxia

Non poderiamos engadir ningún comentario máis intelixente ca esta reflexión.

As flores radiactivas

Título: As flores radiactivas
Autor: Agustín Fernández Paz
Ilustrador: Miguelanxo Prado
Editorial: Xerais

Na fosa atlántica, onde ata 1982 os países europeos botaron vertidos radiactivos, dous pesqueiros descobren un resplandor misterioso procedente dunha gran mancha brillante. A OTAN envía uns barcos a inspeccionar a zona e resultan ser unhas flores brancas de intenso recendo que provocan en quen as cheira a súa conversión ao pacifismo.
Alba, en Pontebranca, axúdalle a seu irmán, membro da organización ecoloxista ADEGA a recabar información sobre elas e mesmo se mete de polizona no Firrete, barco no que un grupo de ecoloxistas e periodistas van visitar a fosa. Gracias á rapaza, conseguen facerse cunha mostra das flores para analizalas...

Como anexo informativo, incorpóranse ao final do libro documentación sobre os vertidos na fosa atlántica.
Bo momento para ler ou reler un entretido relato de aventuras que trata sobre un episodio un tanto esquecido da nosa historia recente relacionado coa radiactividade.

125 aniversario do nacemento de Castelao

AOS MOZOS GALEGOS

Eu quero adicarvos esta miña primeira novela. Fíxena para derramar o tempo que me sobraba, máis que para sentir o gozo de crear unha peza de arte. Prestóume horas de vida feliz e xa me daría por satisfeito co que me divertín ao escrebila; pero foi maxinada con tanta ledicia e composta con tanto amor que algo terá de bó. Estóu seguro de que non é unha gran obra; pero é tan humán e tan miña que non podería oferecervos nada mellor.


Adicatoria do autor ao comezo do libro:


Os dous de sempre. Editorial Galaxia

Nesta novela Castelao narra a vida de dous protagonistas dende a infancia ata a madurez, con dúas personalidades contrapostas:
• Pedriño, o fillo máis vello dunha familia pobre, vive cunha tía que o protexe de máis. É lacazán, conformista e ve pasar a vida sen ningún obxectivo.
• Rañolas, eivado das pernas, sen pai e cunha nai borracha, é agudo, activo e emprendedor, e loita por unha vida mellor.

Como comunicarse con flores

A linguaxe das flores atribúese aos gregos, aínda que algúns autores fan referencia aos turcos, os significados desta linguaxe están practicamente esquecidos, pero mantéñense algunhas asociacións:

• A rosa vermella é sinónimo de amor.
• A amarela de amizade.
• A branca suxire virtude e castidade.
• A rosada implica indecisión, admiración, simpatía.
• A camelia branca é simbolo de amizade incambiable.
• A margarida branca de inocencia e pureza.
• A gardenia significa alegría.
• A flor de azahar, castidade.
• O tulipán, amor desesperado se é de cor amarela e unha sutil declaración de amor se é vermello.
• O caravel significa distinción e nobreza.
• O lirio, inocencia, pureza e alegría.
• O xirasol pode querer decir tanto altivez coma respeto.
  

Ademais, a mensaxe cambia en función da posición en que se ofrece. Deste xeito, unha flor, que por regra xeral, expresa todo o amor dunha persoa cara a outra, se se entrega co talo cara arriba significa xusto o contrario.
Para demostrar amor, non se pode regalar un ramo de flores cun número par delas, sempre impar.

Proxecto ContoPlanet

A Editorial Galaxia e Perro Verde Films acaban de presentar os primeiros cinco contos en galego preparados para ser descargados como aplicación para iPad e iPhone. O proxecto, denominado ContoPlanet, é froito da colaboración entre a editorial e a produtora, coa colaboración tecnolóxica de Milrayas.
Dende a tenda de Apple Store poderán descargarse os contos Puag, que noxo! e Un can no piso!, de Fina Casalderrey, Quen son?, de Alicia Borrás, Voces no lagoa do espantallo, de Xan López Domínguez e Conto para non comer, de Oli. Nun primeiro momento e durante un tempo promocional, Puag, que noxo! poderá descargarse de balde.

Características máis salientables destes contos interactivos:

• Todos os contos inclúen tres idiomas: galego, castelán e inglés, e tamén a opción de mostrar e ocultar os textos.
• Poderanse ver e escoitar de forma automática, sen necesidade de tocar a pantalla.
• Tamén é posible pasar as páxinas do conto de maneira manual e gozar así con zonas táctiles interactivas, sons, efectos de paso de páxina, animacións e movementos dos personaxes en escenarios con vida propia.
• Os usuarios poderán sustituir a voz do narrador pola súa propia, dedicar o conto a alguén e incluso ocultar os textos e cambiar a historia ao seu antollo, creando así un conto personalizado.
• Outra posibilidade é a de seleccionar os textos do conto nun idioma e a narración noutro, boa opción para practicar e aprender idiomas.
• Permite comentar as sensacións do lector nas principais redes sociais (facebook, twitter... ), así como enviar recomendacións a amigos a través de email.

A malvada Mª Xosé

“Os que coñecíamos «O Pasatempo» sabíamos que está todo furado por baixo e que un pode subir dende o estanque da parte baixa, por unhas covas, ata as grutas da parte alta, e ó revés, claro, e ademais estas covas comunícanse tamén con outras que saen dunha fontiña ou algo así que hai á dereita no estanque, segundo se mira dende abaixo; sáese pola boca dun bicho mi raro, feíto en pedra, claro, un bicho que asemella un demo ou que sei eu. Entón, ó ver Viri como o fisterrán subía onda as covas da parte de arriba, ocorréuselle a idea. Ou sexa, que nos dividisemos e nos distribuisemos polas covas aquelas.”

Fragmento da obra A malvada Mª Xosé,

no que se describen as covas do Pasatiempo, en Betanzos

Título: A malvada Mª Xosé
Autor: Miguel Vázquez Freire
Ilustrador: Xosé Mª Collazo
Editorial: Xerais

María Xosé é unha rapaza de catorce anos que vive na Coruña e estudia nun instituto da cidade, gorda, algo fea e de lingua mordaz, é tan malvada que decide burlarse dunha compañeira, Viri, moi afeccionada ás novelas de pandas e que creou unha cuadrilla de aventureiros.
María Xosé inventa un secuestro e failles chegar unha mensaxe anónima que os invita a entrar nun asunto misterioso. Viri asume o asunto como propio dun grupo de valentes como é o seu e comeza a investigación. Para lle dar máis veracidade ó asunto, Mª Xosé únese ós da panda cando estes comezan a seguir a pista, que empeza nunha casa abandonada. A historia culmina nas ruínas do Pasatempo, en Betanzos, coa oportuna intervención da policía. O que empeza coma unha broma da nena mala e cohibida, acaba converténdose nun perigoso incidente político.

Son varias as voces narradoras desta historia, que se mesturan co diario da protagonista. Resulta unha novela moi amena pola situación de intriga que se crea, e o tratamento humorístico que se lle da.

Camiño perigoso

Título: Camiño perigoso
Autora: Ánxela Loureiro
Ilustrador: Juan Carlos Abraldes
Editorial: Xerais

Alba, unha moza de trece anos, filla de Xan o Poeta e dunha costureira, conta que a súa apracible vida cambia no momento en que os seus pais desaparecen e ten que coidar dos seus irmáns pequenos.
A protagonista decátase da inxusta realidade cando se entera de que o pai saíra cun grupo de campesiños para protestar ante o Señor de Endrino de Pontedemo polos impostos excesivos que os condenaban á miseria.
Practica co tirapedras, aprende a usar o arco e, deixando aos seus tres irmáns preparados para buscarse a vida, decide emprender un arriscado percorrido na procura dos seus pais. A adversidade, a fatiga, os medos e as doenzas non impiden que siga adiante e se mergulle nunha apaixoante aventura.

É unha novela de aventuras ambientada no medievo, onde se mesturan a acción, o drama, o amor e os toques humorísticos.

Memorias dun neno labrego cumpre 50 anos

“Debe ser boa cousa chegar a grande. Os grandes son donos de si e do mundo. Fan e desfán, gobernan, arman ó merlo con guerras, negocios e canta trangallada hai. Pero, como di a madriña, «non sempre é ouro o que reloce». Os grandes teñen as súas tristuras e desacougos. E ás veces inda nos gañan en rapazadas. De non ser así non se encabuxarían cando lles sinalamos algo que está mal.
Se pelexamos entre nós, métense eles. Non se decatan de que as nosas liortas son namais que enredos. Rabuñámonos agora e daquí a un chisco estamos amigos outra vez.”

Así comeza o capítulo adicado aos grandes.


Memorias dun neno labrego foi publicado por primeira vez en xaneiro de 1961 en Bos Aires (Arxentina), onde vivía naquel momento o seu autor, Xosé Neira Vilas, nado en Gres, Vila de Cruces (Pontevedra), en 1928.
A editorial encargada desta labor foi Follas Novas, fundada catro anos antes por Neira Vilas e a súa muller Anisia Miranda.
En Galicia publicouse por primeira vez en maio de 1968 por iniciativa de Edicións O Castro.
Existen tamén edicións en castelán, portugués, alemán, catalán, euskera, ruso, italiano, checo, inglés, francés.
O autor conta desde a óptica de Balbino a vida dun neno mergullado nunha aldea do interior de Galicia nos anos 20-30 do pasado século. Balbino é un neno labrego, ten unha familia moi pobre que traballa as terras do señor, pensa moito no mundo e reflexa a súa vida nunha especie de diario.

É este un texto clásico da literatura infantil e xuvenil que constituiu un fito na literatura galega debido ao seu éxito e impacto popular. Aínda que a vida nas nosas aldeas non sexan hoxe como a que nos conta Balbino, a lectura desta obra segue sendo unha fermosa maneira de coñecer o noso pasado recente.

Contos de Reis e de Nadal

Autor: Miguel Vázquez Freire
Ilustrador: Xosé Tomás
Editorial: Xerais

4 contos de Reis nos que nos podemos poñer no lugar do robot que chega a unha casa coma regalo para un neno, sabemos que pasa se unha nena permanece desperta cando chegan as Súas Maxestades, coñecemos a un neno ao que nunca lle traen o que el pide e a outro que o so é feliz cando pode compartir os seus numerosos xoguetes con outros que non teñen ningún.
3 contos de Nadal onde hai mulleres que foxen das guerras e da fame, homes que reconstúen a súa casa cada vez que unha bomba lla destrúe, e nenos e maiores que pensan sobre o significado do Nadal.

Contos curtos moi agradables e emotivos que ademais de permitirnos pasar bos momentos poden axudarnos a reflexionar sobre temas da nosa sociedade, que parecen máis evidentes nestes momentos de celebracións, co obxectivo de construír un mundo máis solidario e feliz.

Tempo de Nadal

Aquí vimos catro,
cantaremos oito;
déanos o aguinaldo:
fociño de cocho.

Ao aguinaldo vimos,
ao aguinaldo andamos;
se nos dan touciño
tamén o levamos.

Déanos o aguinaldo
anque sexa pouco:
un touciño enteiro
e a metade doutro.

Poema recollido en O libro dos cen poemas, de Xosé María Álvarez Cáccamo e Marisa Núñez, publicado pola editorial Espiral Maior.